Sunday 30 August 2015

भरताची भक्ती सर्वश्रेष्ठ - ह.भ.प.जयवंतमहाराज प्रभाकरदादा बोधले

 || श्रीगुरू ||

                मीराबाई, गोपिका आणि भरत हे भगवद्भक्तच असले तरी भरताची भक्ती अनुकरणीय होती. ती इतर कोणाच्याही भक्तीपेक्षा श्रेष्ठ असून, राम स्वरुपाला प्राप्त करायचे असेल तर भरत चरित्र समजून घेणे आवश्यक असल्याचे प्रतिपादन ह. भ. प. अँड. जयवंत बोधले महाराजांनी केले.भगवंत देवस्थान व बोधराज भक्त मंडळाच्या संयुक्त विद्यमाने भगवंत मंदिरात सुरू असलेल्या श्रावणमास प्रवचनमालेत ते बोलत होते. भरत या नावाच्या व्युत्पत्तीबाबत बोलताना बोधले महाराज म्हणाले, राम, लक्ष्मण, भरत, शत्रुघ्न असो की नवृत्ती, ज्ञानदेव, सोपान, मुक्ताबाई असो की तुकाराम, चोखोबा, निळोबा असो येथे फक्त नावात भिन्नता आहे. तत्त्वात नाही. सर्वांचे तत्त्व एकच. कालावधीत, कामामध्ये भिन्नता, अधिकारात नाही. सार्मथ्य एकच. काही नावे अवतारद्योतक, काही नावे कर्मसूचक तर काही नावे गुणवाचक असतात.
भरत या नामाधिकरणावर भाष्य करताना महाराज म्हणाले, भरत हे नाव अगदी साधं, सोपं आहे. भ म्हणजे भरण, पोषण करणारा, र म्हणजे रमणारा आणि त म्हणजे तारणारा असा त्याचा गर्भितार्थ आहे. आपण चातकाला प्रेमाचे तर हंसाला विवेकाचे प्रतीक मानतो. भरताकडे हंसाचे विवेकत्वही आहे आणि चातकाचं प्रेम तत्त्वही आहे. भरत कुलाभिमानी, चारित्रसंपन्न आहे. सात्विक आहे. तो त्यागी आहे. सेवाभाव समजण्यासाठी भरत समजून घ्यावा. भरत साधू, संतही आहे.
ज्ञानदेव पासष्ठीमधील ज्ञानदेवांनी चांगदेवांना लिहिलेलं पत्र, भगवंतांच्या हातातील तीन अस्त्रासोबतचे कमळाचे प्रयोजन, १४ वर्षांनंतर परत येतो म्हणून भरताला आश्‍वासन दिल्याप्रमाणे प्रभू रामचंद्र परतले, पण त्यांनी त्या अगोदर भरत काय करतोय, हे पाहण्यासाठी हनुमंताला पाठविलं तो प्रसंग, रामायणास कारणीभूत ठरलेल्या भरताला गादीवर बसवा आणि रामाला १४ वर्षे वनवासाला पाठविले जाण्याचे कैकयीचे दोन वर या संबंधीचा प्रसंग, प्रभू रामचंद्र आणि भरत यांच्या संवादामधील बौद्धिक व भावनिक द्वंद्व आणि पुढे राम गादीवर बसल्यानंतर भरताने स्वीकारलेली छत्र चामराची जबाबदारी आदींवर महाराजांनी दृष्टांत, दाखले, नित्य व्यावहारिक उदाहरणांसह भावोत्कट शब्दात विवेचन केले. 
( साभार  दैनिक लोकमत )-
आपला  
अक्षय चंद्रकांत भोसले 
८४५१८२२७७२